وقتی از آمادگی مدرسه رفتن صحبت میکنیم، شاید عدهای بگویند که چه لزومی
دارد که آمادگی در خود و فرزندمان به وجود آوریم. خوب اول مهر میشود و او به
مدرسه میرود!!!اگر بچهها آماده به مدرسه رفتن شده باشند، به راحتی مدرسه را میپذیرند
و خود را با وظایفی که در مدرسه به عهده آن هاست، تطبیق میدهند. در نتیجه فشار و استرس کمتری را تجربه کرده و این
مسأله موجب شکوفایی استعداد آنها میشود و رابطه خوب با معلم و مدرسه را به وجود
میاورد. در اینجاست که والدین نیز با آمادگی بیشتر، استرس کمتری را تجربه میکنند
و 9 ماه فعالیت تحصیلی دانشآموزان به خوبی سپری میشود.
|
معایب عدم آمادگی کودک هنگام ورود به مدرسه
1- اضطراب و فشار روانی شدید کودک: که میتواند ناشی از جدایی از والدین باشد یا ناشی از
حضور جمعی که نمیشناسد، باشد.
2- اضطراب والدین: که وقتی اضطراب و ناراحتی کودک را مشاهده میکنند آن ها نیز دچار فشار روانی
میشوند.
3- برقراری رابطه نامناسب با همسالان: کودکی که آماده مدرسه رفتن نباشد و در محیطهای
اجتماعی نیز با کودکان قرار نگرفته باشد، نیاز به زمانی دارد که بتواند با همسالان
رابطه مناسب برقرار کند.
4- عدم رابطه با معلم: کودک به دلیل واهمه از مدرسه به علت آماده نبودن، نمیتواند زود با معلم رابطه
برقرار کند. معمولاً کودکان کلاس اولی زمان مناسب حدود دو هفته نیاز دارند تا با
معلم ارتباط برقرار کنند. ولی کودکان دارای اضطراب از مدرسه، به زمان بیشتری وقت
نیاز دارند.
5- پایین آمدن سطح یادگیری: به علت اضطراب و عدم آمادگی و وابستگی شدید به والدین
مخصوصاً مادر، ذهن این کودکان انباشته از این نگرانیها است، و مانع یادگیری آنها
میشود.
چطور فرزند خود را برای مدرسه رفتن آماده کنیم؟
بازگشایی مدارس و خودداری از مدرسه رفتن
شما والدین عزیز، ممکن
است فرزندانی داشته باشید که با شروع مدرسه به سختی و با گریه به مدرسه میروند یا
اگر به مدرسه عادت کرده باشند، بعد از مدتی از مدرسه رفتن، خودداری میکنند.این
مسأله خیلی برای والدین نگرانکننده است و آنها را دچار تشویش و اضطراب میکند و
نمیدانند که با این کودکان چهکار باید بکنند. در این مبحث چند مسأله مطرح میشود و راهحلهایی
برای آنها ارائه میشود:
1- در مورد رفتن به مدرسه به کودک چه بگوییم؟
- حقایقی را به کودک بگویید که در مدرسه با آنها روبرو میشود. مثلاً به جای
اینکه به او بگویید مدرسه جای خوبی است و به او خوش میگذرد و با بچههای خوبی
آشنا خواهد شد، بگویید کی به مدرسه خواهد رفت، در آنجا چهکار خواهد کرد، کی به
دنبال او خواهید آمد. زیرا روزهای اول دوستی پیدا نکرده یا به او خوش نگذشته است،
در این صورت احساس میکند شما به او دروغ گفتهاید و باعث اضطراب او میشود.
- به او بگویید در مدرسه چند ساعتی با آموزگار و سایر همکلاسان تنها میماند
و شما در پایان روز نزد او برمیگردید.
- به او بگویید شاید در یکی دو روز اول تنها بماند و به او خوش نگذرد ولی بعد
عادت میکند.
- تمام حوادثی که ممکن است پیشآید را برای او بگویید تا آمادگی روحی مواجه
شدن با آنها را داشته باشد.
گاهی اوقات بچهها، از اول واکنش منفی نشان میدهند که دلایل زیر را دارد:
1- احتیاج به زمان بیشتر برای آشنا شدن با مدرسه
2- کودک تجربه جداییهای متعدد را دارد که برای او
تجربیات ترسناکی بوده است.
3- والدین بیش از حد محتاط که کودک را از خطرهای
مدرسه میترسانند که در دوری از والدین، احساس آرامش نمیکنند.
4- والدینی که نارضایتی و اضطراب خود را از فرستادن
کودک به مدرسه را، ناخودآگاه به او منتقل میکنند.
چه عواملی ممکن است در بچه ایجاد اضطراب کند و نسبت
به مدرسه رفتن عکسالعمل منفی نشان دهد درصورتی که قبلاً به مدرسه میرفتند و به
آن عادت کرده بودند؟!
1- ترس از دور شدن از والدین مخصوصاً کادر، که ایجاد
اضطراب جدایی میکند.
2- درصورت وجود خواهر یا برادر کوچکتر در خانه،
احساس محرومیت از عشق و محبت والدین می کند و دوست دارد در خانه بماند.
3- ترس از وجود بچههای گردن کلفت در مدرسه.
4- حضور در کلاسی که از معلم او میترسد و معلم توجهی
به نیازهای او ندارد.
5- از آنچه که معلم از او میخواهد، خوشش نمیآید یا
در حد توان او نیست.
6- وجود شرایط متشنج در خانه که باعث بیثباتی
خانه میشود و کودک میترسد در زمانی که در خانه نیست، اتفاقی در خانه بیفتد.
7- بلد نبودن تجزیه و
تحلیل و حل و رفع مسائل در محیط خارج از خانه و با همسالان که موجب اجتناب میشود.
8- عدم پیشرفت کودک در
سطحی که از او انتظار میرود.
9- والدینی که کودک را
وابسته نگهمیدارند و او را مستقل نمیکنند.
10- ترس از مورد ارزیابی
قرار گرفتن و پاسخ دادن در جمع.
· هرچند اینها بعضی از دلایلی بود که ممکن است به خاطر آن فرزند شما از مدرسه
رفتن خودداری کند.
حال که با دلایل مدرسه
نرفتن بچهها آشنا شدیم، باید راهحلهایی که میتواند به شما کمک کند را در زیر
میآوریم.
1- اگر کودک شما از آغاز، عکسالعمل منفی برای
مدرسه رفتن دارد...
- در روزهای اول به اندازه کافی کنار فرزندتان بمانید
تا به مدرسه اعتماد کند.
- تقسیم در مورد اینکه والدین کی مدرسه را ترک کنند
را باید بزرگترهای ذیصلاح با توجه به احساسات کودکی بگیرند نه کودک، زیرا کودک
دچار اضطراب تصمیمگیری میشود.
- برای ترک کودک از او اجازه نگیرید.
- به مرور خداحافظی را کوتاه و مختصر کنید. باعث کاهش
نقنق کودک میشود.
- همیشه خداحافظی کنید.
2- کودکی که بعد از عادت کردن به مدرسه، از رفتن
خودداری میکند...
- قبل از ملامت کودک، سری به مدرسه بزنید که ببینید
آنجا چه خبر است و مسأله را حل کنید.
- صحبت با کودک و تشویق او که از اتفاقاتی که باعث
نرفتن او میشود، بگوید.
- فهرستی از چیزهای مورد علاقه او در مدرسه تهیه کنید
. انگیزه رفتن به مدرسه را با آنها زیاد کنید.
- روزهایی که اتفاق خاصی قرار است در مدرسه باشد مثل
جشن در تقویم علامت زده و در مورد آن با کودک صحبت کنید.
- فهرستی از چیزهایی که در مدرسه دوست ندارند با ذکر
دلیل تهیه کنید، برای حل آنها.
- کمک به کودک تا با احساساتش کنار بیاید و به او
اطمینان دهید که به او علاقهمندید و مسایلش را درک میکنید.
- کودک را تشویق به دوستیابی کنید. با هماهنگی
والدین دوستان مدرسه در خانه قرار بگذارد.
- با خواهر و برادرهای بزرگتر کودک صحبت کنید تا از
دلایل او و احساساتش آگاهی یابید.
3- کودکانی که تظاهر به بیماری کرده و شکایات بدنی
مختلف دارند...
گاهی بچهها خود را به بیماری میزنند که در خانه
بمانند و فکر میکنند که با این میتوانند والدین خود را فریب دهند.
- مراجعه به پزشک برای اینکه مطمئن شوید که مشکل
واقعی نیست.
- اجازه در خانه ماندن ندهید.
- تعیین شرایط خاص برای در خانه ماندن، مانند تب
بالای 5/38 و نشانههای روشن ناخوشی.
اگر بیمار است باید در رختخواب بماند، غذای مخصوص
بیمار بخورد، از بازی با بچهها و فوتبال بازی کردن به دلیل بیماری محروم است، نمیتواند
تلویزیون تماشا کند یا خوراکیهای مورد علاقه بخورد.
- خودتان الگوی مناسبی باشید، اگر مدام از درد و
ناراحتی شکایت کنید، احتمالاً فرزند شما نیز چنین میکند.
- زمین خوردنهای معمولی کودک را بیش از حد بزرگ نکنید
و با ترس و وحشت واکنش نشان ندهید.
- برای نشانههای بدنی که با تنش ایجاد میشود کودک
را آموزش دهید که این نشانهها و موقعیتهای به وجود آورنده آن را تشخیص دهید.
- در مورد موارد استرسآور صحبت کند و روشهای کسب
آرامش (تنفس عمیق، شل کردن تدریجی ماهیچهها) را به او آموزش دهید.
- راههای جدید، جلب توجه را به کودک بیاموزید.
- در صورت استفاده از روشهای مثبت جلب توجه، او را
تشویق کنید.
- رفتارهای سالم و سلامتی را تقویت کنید، مثل اینکه
اگر تب خفیف دارد و به جلسه امتحان میرود.
- در صورتی که رویارویی درستی با تظاهر به بیماری
نکنید، کودک به مرور زمان دچار اضطراب غیرواقعی در مورد سلامتیاش میشود و یاد میگیرد
که برای فرار از مسئولیت بیماری را بهانه کرده و تظاهر به بیماری کند.
4- کودکی که بعد از چند
روز غیبت با تعطیلی میخواهد به مدرسه برود...
- در صبح برنامه دقیقی داشته باشید که کودک زودتر و
مرتبتر کارهای قبل از مدرسه را انجام دهد.
- به غر زدنهای او بیاعتنا باشید و نظرات مثبت و
اشتیاق او را برای مدرسه رفتن تشویق کنید.
- برای انجام کارهای صبحگاهی مصمم و جدی باشید. در
عین حال مثبت و مهربان بودن والدینی که کمتر احساساتی میشود، آماده شدن صبحگاهی
را به عهده بگیرید.
- با یکی از معلمها یا ناظمها هماهنگ کنید که با
روی باز از کودک استقبال کرده و او را به کلاس ببرد. اگر با این مسأله مورد تمسخر
همکلاسیهایش قرار نگیرد.
- هر کاری را که مربوط به مدرسه رفتن است، تشویق کنید.
در صورتی که تمام راهحلهای
بالا را انجام دادید ولی همچنان کودک شما مقاومت می کند از یک متخصص برای درمان
فوری کمک بگیرید.
نویسنده: مژگان شوشتری
https://goo.gl/SHsoqS